İbni Haldun meşhur İslam sosyoloğudur. 1332 yıllarda doğmuş İslam  beldelerinde düşüncelerine önem verilmiştir. Ve derki “Erdemlilikte yarış birlik ve beraberliğe götürür.”

“Erdemsizlikte yarış  ise çöküşe götürür” der. Ve yine depdebe ve lüks hayat insanı bozar ahlakı bozar der”,

Yerel belediye seçimlerinden sonra tam da bu günleri aydınlatması açısından İbni Haldun’nun yaklaşık 800 yıl önce söylediğinin  ne kadar doğru olduğunu görüyoruz.

Devlet işinde liyakat esaslı atamalar olmalıdır. Aksi takdirde kul hakkını ihlal etmektir. Eş dost akraba kayırmacılığı nespotizm kul hakkına riayet etmemektir ve verimsizliktir israftır. Adama göre kadro ihsas etmektir.

Liyakatsız idarecilere saygı ve güven duyulmamaktadır. Ayrıca devletin kurumlarını verimlilik ölçüsü ile yönetememektedirler. Devlet adamı gibi görevin gereğini yerine getiremezler biat kültürü hakimdir. Emredersiniz efendim demek zorunda kalırlar. Düşüncelerini ve fikirlerini, savlarını savunamazlar. Dolayısı ile liyakat ile atanan devlet adamları şahıslardan ve çevrelerinden çok devleti ve milletin geleceğini kendi ikballerine tercih eden görünmeyen kahramandırlar.

Hz Peygamber “Beyt’ül-Mal’ den bir hırka aşıran savaşta ölse şehit olmaz” der. Yine devletin makamlarında liyakatsız yöneticiler atandığı zaman ümmetimin kıyameti yakındır demiştir.

Yine Nisa süresi 57’de “Devlet yönetiminde liyakatı emreder ve Nastır.” İslam’ın temeli dürüstlük üzerinedir. Özellikle Halifeliğin Türklere geçmesinden sonra İslamiyet müslüman tüccarların dürüstlüğü sayesinde Arabistan coğrafyasının dışında gönüllü ve toplu katılımlar ile büyümüştür.

Eş dost ve akraba kayırmacılığı yapanlar İslam’a en büyük zararı verenlerdir. Şu üç günlük dünyada İslam’a zarar vermek Allaha ve Rasül’üne hıyanet etmektir. Soruyorum değer mi? Yüce Rabbimiz “Sakın dünya hayatı aldatmasın” der ( Lokman 33). Halbuki insanı  Rabbim yaratırken meleklere “Ben yeryüzünde Halife yaratacağım demişti.” (Bakara 30).

Üzerimize iyiliği emret kötülükle savaş nası emredilmişken bu ilahı nası yapmamak bir yana Allah’a ve Rasulüne hiyanet etmeye değer mi soruyorum (Ali İmran  103).

Samimi inanan insan eş dost akrabaya ballı kaymak kıyak geçtikten sonra birde üstüne üstlük Nahl süresi 90 daki  “Yüce rabbimin emrettiği nası kendi siyasi ve küçük hesaplarına delil göstermek Muhammed’i bir yaklaşım değildir.”

Sonuç olarak erdemlikte yarış birlik ve beraberliği artırır tersi ise çöküştür, buhrandır. Cat Stevens Müslümanlıkla şereflenir ve İslam ülkelerini dolaşmak ister ve yola çıkar. İslam coğrafyasını gezer ve seyahatten sonra acı ve hüzün dolu bir intibaa edinir. “Eğer müslüman olmadan önce müslümanları tanımış olsaydım müslüman olmazdım, iyi ki tanımadan Yüce Rabbim bana müslüman olmayı nasip etmiş” der.

Ben ilahı mesajla noktayı koyuyorum: Eğer siz doğru yoldaysanız size zarar verecek kimse yoktur ( Maide 105),

Eğer doğru yoldan saparsanız Allah sizin yerinize başka bir topluluğu getirir der (Muhammed 38).

(*Avukat Arabulucu Antrenör Prof. Dr. Ali Ateş)