KANAAT ÖNDERLERİ

Günümüz itibarıyla öngörülerinde tespitlerin isabetliliğiyle, genellikle orta yaş ve üstü ağır ağabeyler de diye bilinen sayıları oldukça azalmış yada öne çıkamamış, kabul görmemiş  kanaat önderleri ile ilgili  birkaç şey yazmaya o arada da kısmen rahmetli babamı yad etmek istiyorum.

Beni tanıyanlar bilir. Kafkas kökenli Çerkes  etnik kimliğe sahip bir bireyim. Bizde ‘’ THAMATE’’ diye adlandırılan yazılı olmayan kuralların uygulanmasında söz sahibi bilge büyüklerimiz vardı. Ki hemen her toplumun içinde böyle bilgeler vardır. Bilge derken  biraz açayım :   en ciddi konulara çözüm üretebilen, uzlaştırıcı, yol gösterici, sevgi saygının sürebilmesine katkı sağlayan ağır abiler. Tabi  yanlış algı edinmeme adına bir ilave yapmam da gerekiyor. Hani üstte genellikle orta yaş ve üstü demiştim ya  bu sınırlandırma doğru bir tanım olamayabilir. Zira kendini geliştirmiş, gelenek örf ve adetlere hakim  orta yaş altı büyüklerimiz de bu tanımın içine girebilir. Hatta benim bildiklerim var bu statüde. Tabi orta yaş gurubu ve üstü olanların tecrübeleriyle, bilgileriyle bir adım önde olduğu tartışılmaz bir gerçektir. 1993 yılında  60 yaşlarında berzaha uğurladığım babam rahmetli Tahsin HAN ‘da  bahse konu önderlerden biriydi.

ÖRF ADETLER?

Takdir edersiniz ki ulusal düzeyde olsun uluslarası düzeyde olsun toplumların kendi kültürlerinden oluşturdukları bazı  adet ve uygulamaları vardır. Bana göre yaşam kalitesini yükselten, denetleyen güzel hareketler uygulamalardır. Tabi yerinde ve olması gerektiği gibi uygulandığı sürece adeta bir zenginliktir. Biz çerkes’lerde ağırlıklı olarak saygının ön plana çıkarılması hedeflenmiş bu yazılı olmayan kurallar o saygıyla beraber otomatik denetime girmiş olur zaten. Bu kuralları tek  tek sıralamayacağım. Sizlere muhtemelen hepinizin aşağı yukarı bildiğiniz uygulamalar diyebilirim. Dediğim gibi   Ana adım olan saygıyla başlayan bu süreç adeta birbirine bağlı dişli çarklarının  devamı niteliğindedir.

Dediğim gibi rahmetli babam bu kurallara kendisi bizzat eksiksiz uyan, uymayanları da uygun bir dille uyaran  şahsiyetti. Ben kendimde de onun kadar olmasa da dna yoluyla, ya da bizzat onu örnek olarak öğrendiklerimle o tezahürü görebiliyorum.

SAYGI !

Beni ve ailemizi tanıyanlar ‘’ ha evet öyleydi ‘’ diyeceklerine kesin inandığım bir iki örnek vermek istiyorum.

Babam şuan benim olduğum gibi ‘’ yetim kalmış’’ duygusunu yalnızlığını çocuk yaşlarında yaşamış, bizim yıllarca amca dediğimiz öz amcamız olmayan ama babamı o günlerde bakan yetiştiren 3. Derecede bir akrabamıza saygısından dolayı ( o akrabamız da babamdan sadece 20 yaş büyük bir insandı.)uzun boylu yakışıklı olan babam bizim amca onun ağabeyim dediği kişi bıyık bırakmıyor diye yıllarca bıyık bırakmamış, bir vesileyle annemin durumu amca beye çaktırmadan izahı ile amcamızın babamı karşısına alıp  durumu konuşup iknasıyla  bıyık bırakmıştı. Yakışıyordu da. Her ne kadar izin almış olsa da hatırlıyorum da babam yine amcamla karşılaşmamak için sürekli kaçış halinde olduğunu biliyorum.  Basit bir konudaki (BIYIK BIRAKMAK) hassasiyetini düşünürsek.Diğer kısımları sorgulamaya bile gerek yok diye düşünüyorum. Takdir sizlerin.

Ve altını özellikle çizerek belirtmek istediğim ince bir çizgi varki : Rahmetli babam yaşamı boyunca benim arkadaşlarım dahil hiçbir misafirinin karşısına asla pijama ile çıkmamış , karşılamamış, onlarla öyle oturup sohbet etmemiştir. Ki bu incelik saygının net ifadesi misafire verilen değerin önemli bir göstergesidir diye düşünüyorum.

O kurallar içinde yakın akraba çocuklarına, komşu çocuklarına emir vermeden verir tavrıyla yönlendirdiğini biliyorum. Hatta bir ağabeyimin  sırf babamla karşılaşmamak adına kaldırım değiştirdiği hayıflanmasını duymuştum. Sebep de neydi biliyormusunuz?  O hayıflanmada bulunan kişiler o günün genç delikanlıları ya da çocukları. Babama göre gençler: saçlar uzun, sakallar uzamış  rahat gezemezler. Buna çamurlu pis ayakkabılar, büyüklerin yanında oturup kalkmak dahil tüm hareketleri vb onlarca örnek vardı.

Bir düşünür thamete, büyükler, yaşlılarımız, kanaat önderleri için  ‘’ Onların değerleri bilinmeli. Zira onların yaşlılıkları bile bilgelikle dolu, birikim ve tecrübelerini adeta MUM KENDİ YANARKEN BİLE ETRAFI IŞITMAYA DEVAM EDER  misali bize aktarırlar ki bunun bir bedeli ölçülemez koyulamaz’’ demiş.

İçimden geldi yazdım işte.