AHLAK

Aslında siyasi yazılar yazmak pek tarzım değil hatta haz etmeyeceğim bir dal bile diyebilirim. Ancak son günlerde karşılaştığım bazı tablolar daha önce ilgimi çekmiş bazı durum tespitleriyle başlıkta kullandığım konuyu irdelemeye itti beni.

Aslında halk arasında genel kanaat olarak   kabul edilen inandığımız din İSLAM’ın şartları beş diye kesip atılır. Ki bana göre ve birçok aklını kullanabilen insana göre de islamın şartı Kuranın tamamıdır. Ve  Kuran-ı Kerim öncelikle ahlakı emreder. Derinlemesine incelendiğinde de ahlak da kast insan olmaya dayanır. İnsan olmak : iyi insan olmakla paraleldir. İyi insan nedir diye detaylandırmayacağım. Beni takip edenler daha önceki yazılarımdan hatırlayacaklardır. Onlarca makalemde bu tarifi tane tane açarak yapmıştım.

AHLAK içine binlerce usul, davranış, üslup ve kurallar bütünüdür. Bu manada onlarca ara başlık açarak içi doldurulabilecek kadar da detaylandırılabilir.

 Felsefi bir söylem şöyle der : ‘’ Bir insanda üç şey arayın. Zeka, Kalp ve Dürüstlük (benimde içinde olduğunu düşündüğüm ahlak tanımı gibi.) Eğer sonuncusu yoksa ilk ikisiyle uğraşmayın’’ demişler. Bence de doğru bir tespit. Adeta tüm konunun özeti niteliğinde bir söylem diyebilirim. Ve geçmişimizde de atalarımızdan , alimlerden bize kadar ulaşmış onlarca kıssa ve söylemde vardır. Tabi burada marifet okuyan kişinin ne anladığıyla ilgilidir de denilebilir. Zira kişi eğer önyargılıysa ki toplumumuzun büyük bir kısmı bu hastalığın pençesinde. Kendine göre değerlendirip asıl konuya odaklanmama ihtimali söz konusu olabilir.

Çoğu insan gerçeklerle yüzleşmekten pek haz etmez. Ya kaçarlar yüzleşmekten ya da bir mazeretin arkasına sığınmaya çalışırlar. İnsanoğlu biraz tatminsiz yaratılışa sahip bir canlıdır. Doğruyu kabullenmemekte akıl almaz bir karşı direnç göstermeye meyilli, övülmeye aç, yüceltilmekten aşırı zevk alan, çıkar ve menfaat uğruna gerçekleri elinin tersiyle itebilecek kadar da cahil cesaretine sahip  bunu da marifetmiş gibi algılayan algılatan canlıdır insan. Yine bir felsefi söylem  anlatmak istediklerimin özeti niteliğinde diyebilirim. ‘’ Tatlı bir yalan söylersen on kişi seni alkışlar, Acı bir gerçek söylemeye çalışırsan da sekiz kişinin sana tepki gösterip saldırma ihtimali vardır’’ söylemi günümüz için oldukça yerinde bir tespit diye düşünüyorum ve  önemli ayrıntısı ise şu : saldırmayan tepki göstermeyen  o iki kişinin sorgulamaya başlamasıdır. Ki öngörülen budur. Çünkü bizi refaha, huzura, doğruya sorgulayan beyinler ulaştıracaktır. Benim umudum var mı? Evet var!

Yine sevdiğim bir söylemi ekleyerek bu bölümü bitireyim. ‘’ Etik, yapmaya hakkın olan şeylerle, yapılması doğru olan şeyler arasındaki farkı bilmektir’’ sözünün de ben direkt ahlak bağlantılı olduğunu düşünüyorum. Tabi anlayana, anlamak isteyene .

Yine ilmi bir söylem şöyle der: ‘’İlimden önce edep (burada kast ahlakdır.) öğrenmek lazımdır, Edepsizin (ahlaksızın) ilminde de hayrr yoktur’’ demiş ulemalar ki üzerine ilave edilecek bir şey olamayacağı kanaatindeyim.

Gelelim bu yazıyı yazma sebebime : aslında bizden örnek verilebilecek onlarca anekdot olabilecekken ben özellikle bu örneği kullanacağım yani taraf olmama adına ve çarpıcı olması adına diyorum.

VOLODOMİR ZELENSKY- Ukrayna Devlet Başkanı

Özellikle niyemi bu devlet adamını seçtim?. Anlatayım efendim. Zelensky seçimleri kazandıktan sonra  ulusa sesleniş başlığı altında parlamentodan  hem milletvekillerine, hem bürokrotlara hem halka hitaben bir konuşma yapmıştır.(22 mayıs 2019). Beni etkileyen kısmı da tam burasıdır. Konuşmasında ‘’ değerli dava arkadaşlarım , değerli halkım,resmi sivil bütün yönetim kadrosu yaşamımızı ahlak adalet üzerine inşa etmeliyiz. Bu bağlamda ofislerinize işyerlerinize lütfen benim resmimi asmayınız. Zira devlet başkanı bir idol veya ikon değildir. Onun yerine   masalarınız üzerinde ufak çerçevelerde ailenizin çocuklarınızın resimlerini bulundurun. Bulundurun ki bir karar alırken yada bir imza atarken onların gözlerine bakıp ben doğru yapıyormuyum diye sorgulayın kendinizi demiştir. Bana göre müthiş bir söylem ve yol haritası tarifidir bu.

Ben mi?: Evet  gerek ikamet ettiğim şehir, gerek diğer şehirlerde görev yaptığım yaklaşık 25 yıl üstü zaman diliminde yakın çalışma arkadaşlarım şahittir ki bu kuralı uygulamış biriyim. Hem motivasyon hem de sorumluluk anlamamda, almamda üzerimde etkisi olan bir fiil di. Halen o minik çerçeveleri ve içindekileri oldukları halleriyle saklarım.

Yukarıda da ön başlık olarak verdiğim inandığımız dinimizin de emri zaten budur. Hangi makam ya da işle uğraşırsak uğraşalım genel söylem ve bakış açısı eve helal rızık götürmektir. Müslümanların. Boğazdan haram lokma geçmemesi söylemini öyle büyük iddialarla savunuruz ki. Ama böylemi yaparız peki? Benim gözlemlerim durumun pek böyle olmadığı yönünde kanaat sahibi olmama sebep oldu. Birçok konuda adil ve dürüst değiliz toplum olarak. Ve maalesef kendi çıkar menfaat ve ikbalimiz için ahlak –helal kavramlarının içini tahmininizden fazla boşaltmış durumdayız. Sadece söylem olarak iddia içinde savunduğumuz bu kavram boş bir balondan başka hiçbir şey değildir.

Taraftarı olduğumuz ki A B C diye ayırmaksızın bazı insanlara akıl almaz payeler, vasıflar yüklemeyi marifet sayabilecek kadar, hatta inanç boyutunda sözüm ona aklı başında olması gereken bazı şahsiyetlerin   çeşitli vasıflar yükleme telaşı ve çabasını acı tebessümle takip ediyorum. Aklım almıyor. Üzülüyor bunalıyorum. Bu kadar olamaz olmamalı Bu kadar basit olamaz ya diye hayıflandığım zamanlar az diyemem.

Yazımın içerik olarak temel amacını kavradığınıza eminim. Lütfen gerçekçi olalım. Ahlaklı olalım. İNSAN olalım.

Yazımın başında da belirttiğim gibi ahlak tek bir pencereyle ifade edilemeyecek kadar geniş bir yelpazedir.

Hepinizi, hepimizi önce kendimizden başlayarak tüm toplum katmanlarını bu yazı   döngüsünde değerlendirmeye davet ediyorum.

Sözlerimi, Altın her zaman altındır. Çamura düşse de etrafını pislik sarsa da değerinden bir şey kaybetmez. Bu değer madenin bileşimindeki özellikleridir.

İnsan da değerlidir. İnsanı değerli kılan da ahlakıdır. Ahlak da içinde binlerce insani değerler saklı  bir bütündür.

Herkes kendi açısından değerlendirecek ve yorumlayacak farkındayım. Ama bilinmesi gereken şudur.: GERÇEK TEKDİR. KİŞİLERE OLAYLARA GÖRE ŞEKİLLENMEZ.